Kilo alıp vermek için, gıda intoleransı sebebiyle, veganlık gibi tercihler doğrultusunda bazı besinlerin beslenmeden çıkarılması durumuna, diyet diyoruz.
Beslenme uzmanları ya da doktorlar tarafından bir takım araştırmalar sonucunda, kilo verme ve /veya ideal kiloyu korumak amacıyla geliştirilen Dukan, Ketojenik, Gaps, İf, Candida gibi diyetlerin ortak noktası kilo verirken sağlıklı beslenmeyi hedefliyor olmalarıdır.
Uzman diyetisyenler tarafından kişiye özel oluşturulan ve düzenli olarak güncellenen diyet listesi ile uygulanması ve takip edilmesi gereken tüm diyet türlerinin sağlıklı beslenmeyi hedefliyor olmaları, her bünye için uygun oldukları anlamına gelmez. Kimi gıdaların beslenmeden elimine edilmesi ya da yoğun olarak tüketilmeye başlanmasından önce, kan testleri ve tahlillerle vücut kontrol edilmelidir.
Diyet Nasıl Yapılır?
Beslenme, çoğu zaman açlığı telafi etmek yani karın doyurmak ile karıştırılır. Diyet; beslenmenin, besin değerleri bakımından bedenin gereksinimlerine göre planlanması olarak özetlenebilir. Bunun için de ilk yapılması gereken bedenin neye ihtiyacı olduğunun tespit edilmesidir. Tahliller yapılmadan ve kilo alma hikayesi beslenme uzmanı tarafından analiz edilmeden, rastgele diyet uygulamak en sık yapılan yanlışlardan biridir.
Kalori hesabı yapılan ve açlık duygusu ile savaşmak zorunda bırakan diyetler, kilo verdirmek bir yana verilen kilonun iki, üç katını geri almaya neden olur. Sırf içeriği hoşunuza gitti diye metabolizmanıza uygun olmayan diyetler yapmak kas kaybına neden olabilir.
Diyet; cinsiyete, yaşa, yağ-kas ve boy-kilo oranına göre planlanmalı ve sağlıklı kilo vermek için şu şekilde yapılmalıdır:
1) Diyet, uzman diyetisyen desteği ile yapılır:
Diyetisyenler, besinlerin insan bedeni üzerindeki etkileri konusunda uzmanlaşmış kişilerdir. Beslenmeden kaynaklanan sorunları, bu bilgi olmadan ancak deneme yanılma yoluyla çözebiliriz. Kilo vermek ve bedeniniz için doğru beslenme modelini bulmak demek, yaşam kalitenizi artırmak demektir. Beslenme uzmanıyla diyet yapmak kilo alıp alıp vermekle uğraşmaktan, diyete başlayıp bırakma sarmalından çıkmak demektir ki, bu sayede bedenin üzerindeki en yıpratıcı gerilimi ortadan kaldırmış oluruz.
Diyet; beslenme uzmanı gözetiminde yapılır. Belli bir süre boyunca, bedenin, uygulanan beslenme listelerine verdiği tepki, işin uzmanı tarafından takip ve analiz edilmelidir.
2) Diyet yaparken amaç hızlı değil sağlıklı ve kalıcı kilo vermektir:
Şok diyetler, hızlı kilo verdiren diyetler, bir haftada 7 kilo verdiren diyetler, verilen kilonun aynı hızla geri alınmasına neden olur. Çünkü, beden kayba uğramış hisseder ve bu kaybı olası bir şok saldırısına karşı kendini korumak için en az iki takı kiloyu geri alarak, telafi etme refleksi gösterir. Bunun ismi “survive” yani hayatta kalma, bedenin kendini koruma içgüdüsüdür.
Diyet yaparken beden kendini güvende hissetmeli. Ancak bu şekilde fazla yükü doğal olarak, kolayca bırakabilir ve kilo vermeye başlar.
3) Diyet kişiye özel beslenme planı ile yapılır ve bu diyet listesi düzenli olarak güncellenir:
Bulduğunuz liste içerik olarak iyi bir diyet listesi olabilir, arkadaşınıza 15 kilo verdirmiş olabilir ama bu sizde de aynı şekilde işe yarayacağı anlamına gelmez. Metabolizma kişiseldir. Sağlıklı besinler tükettiğiniz halde kilo alabilirsiniz. Beslenme sadece içerikten ibaret bir konu değildir. Ne zaman, ne kadar, ne yediğiniz, hatta onları nasıl pişirdiğiniz de dahil olmak üzere birçok parametreden oluşan komplike bir süreçten söz ediyoruz.
Kişiye özel hazırlanan diyet listesi, zayıflama süreci boyunca bedenin tepkilerine ve ihtiyaçlarına göre düzenli olarak, uzman tarafından güncellenmelidir.
4) Kalori hesabı yapmak diyet yapmak değildir:
Diyet, sağlıklı besinlerlerle bedenin ihtiyacı olan protein, yağ ve karbonhidratın dengeli bir şekilde alınmasını sağlayarak vitamin, mineral ve enerji ihtiyacını en iyi şekilde karşılamayı hedefler.
Kalori kısıtlaması, yediklerinizin kalorisini saymak, diyet yaptığınız anlamına gelmez. Bu tür diyetler maalesef bedeni stres altında bırakmaktan başka bir yarar sağlamazlar.
Sağlıklı Bir Diyet Listesi Nasıl Olmalı?
- Besin çeşitliliğini sağlanacak şekilde, mevsimine uygun sebze ve meyveleri içermeli.
- Kişiye özel olarak protein, yağ ve karbonhidrat dengesini sağlayacak şekilde planlanmalı.
- Paketli gıdadan arındırılmış olmalı.
- Kişiye özel eliminasyonu sağlayacak şekilde hazırlanmalı.
- Uygulanabilir bir diyet listesi olmalı.
- Bedenin tepkilerine göre düzenli olarak güncellenmeli.
Pınar Demirkaya, deneyimli bir beslenme uzmanı olarak kendi beslenme ve danışmanlık merkezinde, danışanlarının ideal vücut ağırlığına ve sağlıklı beden durumlarına kavuşması için çalışmalarını sürdürmektedir.
- Yumurtaların Üzerindeki Numaralar Ne Anlama Geliyor? - 15 Ekim 2024
- Kilo Yönetimi için Psikolojik Stratejiler - 12 Ekim 2024
- Cilt Sağlığını Destekleyen Besinler Nelerdir? - 9 Ekim 2024
Merhaba Hocam,
Danışmak istediğim aklımı kurcalayan bir sorum var size. Ben 30 yaşında 160 cm boyunda ve 92 kiloda 1 yıllık evli bir bayanım. Hamilelik şüphem var henüz teste gitmedim ama bu kilodayken hamile kalmak istemiyorum tabi ki. Eğer diyelim ki hamileyim kilo vermem mümkün mü veya minimum kaç kiloyla doğuma gitmem gerekir. Bana destek olursanız çok sevinirim.
Büşra Hanım merhabalar, 0536 977 75 20 numaralı hattımıza Whatsapp’tan iletişim bilgilerinizi bırakın size en kısa sürede ulaşalım.